Παρασκευή 6 Αυγούστου 2010

Γιατί το χασμουρητό είναι κολλητικό;

Μία ομάδα τελειοφοίτων ψυχολογίας έκανε ένα πείραμα. Επισκέφτηκαν σπίτια που είχαν σκυλιά και άρχισαν να χασμουριούνται την ώρα που τους κοίταζαν τα συμπαθέστατα τετράποδα. Τα 21 από τα 29 σκυλιά...χασμουρήθηκαν αμέσως μετά. Στη συνέχεια, προσποιήθηκαν ότι χασμουριούνται, κουνώντας το στόμα αλλά χωρίς να κάνουν άλλες κινήσεις σχετικές ή ήχους. Σε αυτή την περίπτωση, κανένα από τα σκυλιά δεν χασμουρήθηκε.

Ένας από τους φοιτητές, ο Jason Goldman, αναφέρει πως το χασμουρητό έχει παρατηρηθεί σε πολλά είδη σπονδυλωτών, μεταξύ των οποίων στα σκυλιά, τις γάτες, τους χιμπατζήδες και τα πουλιά. Γιατί όμως χασμουριόμαστε; Έχει κάποια πραγματική χρησιμότητα;
Σύμφωνα με έναν βιολόγο, το χασμουρητό δροσίζει τον εγκέφαλο. Ο Andrew Gallup, που πραγματοποίησε δύο έρευνες σχετικές με το χασμουρητό, υποστηρίζει πως ο εγκέφαλος είναι πιο αποτελεσματικός όταν είναι δροσερός, επομένως το χασμουρητό δροσίζει τον εγκέφαλό μας και μας επιτρέπει να σκεφτούμε πιο καθαρά.
Στη μία μελέτη, ερευνητές ζήτησαν από ανθρώπους να κρατήσουν μία παγωμένη ή μία ζεστή πετσέτα στο μέτωπό τους. Όσοι είχαν τη ζεστή πετσέτα χασμουριούνταν περισσότερο. Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές παρακολούθησαν ένα είδος παπαγάλου σε περιβάλλοντα με διαφορετικές θερμοκρασίες. Όταν οι θερμοκρασίες ήταν υψηλότερες, οι παπαγάλοι χασμουριούνταν συχνότερα. Σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, η συχνότητα του χασμουρητού μειώθηκε και πάλι, ίσως γιατί το χασμουρητό δεν βοηθά στην πάρα πολύ ζέστη.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν κάποιοι που αμφισβητούν τα αποτελέσματα της έρευνας του Gallup, υποστηρίζοντας πως υπάρχουν πιο απλές εξηγήσεις. Για παράδειγμα, οι παπαγάλοι ίσως να χασμουριούνται για να δροσίσουν όλο το σώμα τους και όχι μόνο τον εγκέφαλό τους. Οι άνθρωποι έχουν ιδρωτοποιούς αδένες γι' αυτό το σκοπό, ενώ τα πουλιά όχι, επομένως η συγκεκριμένη έρευνα δεν εξηγεί το χασμουρητό στους ανθρώπους. Επιπλέον, η έρευνα του Gallup δεν εξηγεί γιατί το χασμουρητό είναι κολλητικό. Εάν το έργο που επιτελεί είναι να δροσίζει τον εγκέφαλο, τότε γιατί χασμουριόμαστε όταν βλέπουμε κάποιον άλλο να κάνει το ίδιο;
Σύμφωνα με τους Jennifer Yoon και Claudio Tennie για τις πιθανές αιτίες του κολλητικού χασμουρήματος, ίσως να πρόκειται για μία έκφραση συμπάθειας, απλή μίμηση ή μία εμπειρική συμπεριφορά που ενισχύεται (για παράδειγμα, σκυλιά που μιμούνται τους ανθρώπους τείνουν να έχουν καλύτερη αντιμετώπιση από τους ανθρώπους, σε αντίθεση με τα σκυλιά που δεν μιμούνται). Και οι άνθρωποι όμως που είναι πιο εμπαθητικοί φαίνεται να κολλάνε περισσότερο το χασμουρητό, επομένως ίσως το χασμουρητό να είναι κολλητικό μεταξύ των ανθρώπων και των σκύλων για παρόμοιους λόγους.